AstronomieAntwoorden
Uit het Astronomisch Woordenboek

\(\def\|{&}\)

Hieronder staat de beschrijving van het woord dat je opvroeg uit het astronomisch woordenboek.

het jaar ⇒ ⇒

jaar, meervoud jaren

Het jaar is een tijdsperiode die verbonden is met de beweging van de Aarde rond de Zon. Er zijn aardig wat verschillende jaren in gebruik:

• het kalenderjaar: een periode van (afhankelijk van de gebruikte kalender) tussen de 354 en 384 dagen. Sommige kalenders (zoals de Gregoriaanse kalender die in Nederland en België gebruikt wordt) volgen de seizoenen zonder acht te slaan op de maanstand, en hebben 365 of 366 dagen per jaar. Andere kalenders (zoals de Islamitische kalender) volgen de maanstand zonder acht te slaan op de seizoenen. Weer andere kalenders (zoals de Joodse kalender) proberen zowel de maanstand als ook de seizoenen te volgen.
• het juliaanse jaar: een periode van 365¼ dagen. Dit is de gemiddelde lengte van het kalenderjaar uit de Juliaanse kalender.
• het siderische jaar of sterrenjaar: de periode waarna de Zon naar dezelfde positie (eclipticale lengtegraad ten opzichte van een vaste equinox) tussen de sterren terugkeert, gezien vanaf de Aarde. Dit jaar is ongeveer 365,2564 dagen lang.

• het tropische jaar of zonnejaar: de periode waarna de Zon terugkeert naar hetzelfde seizoen, ofwel dezelfde positie langs de ecliptica, ten opzichte van het lentepunt (naar dezelfde eclipticale lengtegraad ten opzichte van de equinox van de dag). De lengte van dit jaar hangt er van af welke positie gekozen wordt, en of de ware Zon danwel de middelbare Zon (die kleine verstoringen negeert) bedoeld wordt.

  Voor de vier hoofdrichtingen langs de ecliptica, verbonden met het begin van de vier seizoenen, zijn de tropische jaren gemiddeld zoals vermeld in de volgend tabel. In deze tabel is de "lengte" de bijbehorende ecliptic lengtegraad, "maand" de maand in de Gregoriaanse kalender waarin de Zon de hoofdrichting bereikt, "jaar" de lengte van het bijbehorende tropische jaar, "verandering" de verandering in de lengte van het tropische jaar, en is "naam" een door mij verzonnen naam voor dat tropische jaar.

  Tabel 3: Seizoensjaar
  

  lengte	maand	"jaar"	verandering	naam
  graden	Gregoriaans	dagen	sec/eeuw
  0	maart	365,24237	+0,893	klimmende-nachteveningjaar
  90	juni	365,24163	+0,056	noordelijke-zonnewendejaar
  180	september	365,24202	−2,000	dalende-nachteveningjaar
  270	december	365,24274	−1,075	zuidelijke-zonnewendejaar

  Soms wordt tropisch jaar meer specifiek gebruikt voor wat ik hierboven het klimmende-nachteveningjaar noem (het jaar gedefinieerd door de klimmende nachtevening of het lentepunt, die in het noordelijke halfrond het begin van de lente aangeeft).

  Soms wordt tropisch jaar gebruikt voor het gemiddelde over alle posities langs de ecliptica (het gemiddelde over alle seizoenen). Dat kunnen we het "gemiddelde tropische jaar" noemen, maar ook die naam is nog dubbelzinnig. Bedoel je gemiddeld over alle posities langs de ecliptica (voor één of meer jaren), of gemiddeld over een aantal jaren (voor één positie langs de ecliptica)? Voor nog meer onderscheid zouden we het eerste het "eclipticagemiddeld tropische jaar" kunnen noemen, en het laatste het "tijdgemiddeld tropische jaar", waarbij we dan ook zouden moeten aangeven met welke positie langs de ecliptica het verbonden is (dus bijvoorbeeld het "tijdgemiddeld klimmende-nachteveningjaar").

  Het eclipticagemiddelde tropische jaar is nu 365 dagen, 5 uren, 48 minuten en 45,20 seconden (of 365,2421898 dagen) lang, en vermindert in lengte met 0,53 seconden per eeuw.

  Het blijkt wel dat "tropisch jaar" op zich onvoldoende duidelijk is. Als het verschil tussen de vele subtypen voor jou van belang is, dan dien je nauwkeurig aan te geven welk tropisch jaar je precies bedoelt.

• het anomalistische jaar: de periode waarna de Aarde weer het dichtste bij de Zon is (in het perihelium), of weer het verste van de Zon is (in het afelium). Dit jaar is nu 365,25964 dagen lang en neemt in lengte toe met 0,1365 seconden per eeuw.

Een methode om jaren te tellen is een jaartelling.