AstronomieAntwoorden
UniversumFamilieBoom: Planeet

\(\def\|{&}\DeclareMathOperator{\D}{\bigtriangleup\!} \DeclareMathOperator{\d}{\text{d}\!}\)

: 

─── 

       :

: 

─── 

: 

─── 

Een planeet is een grote bol die door de ruimte zweeft, maar dat zijn sterren en sommige manen en asteroïden óók. Het verschil tussen een ster en een planeet is dat een ster in zijn centrum door kernfusie energie opwekt en een planeet niet. Een ster heeft nooit een nachtkant maar een planeet bijna altijd wel. De grens tussen sterren en planeten ligt ongeveer bij 3000 maal de massa van de Aarde (dat is ongeveer 10 maal de massa van Jupiter, de grootste planeet van ons Zonnestelsel, en ongeveer een tiende van de massa van de Zon). Dat komt overeen met een diameter van ongeveer 300.000 km. Er zijn dus geen planeten groter dan ongeveer 300.000 km.

Tussen een bolvormige maan (zoals de Maan van de Aarde) en een planeet is eigenlijk geen belangrijk natuurkundig verschil. Als er in een planeetstelsel meer dan één grote bol voorkomt dan is de grootste meestal flink groter dan de anderen, en die grootste wordt dan de planeet genoemd, en de anderen de manen. Als de twee grootsten bijna even groot zijn (zoals bij Pluto en Charon) dan worden die ook wel eens dubbelplaneten genoemd.

Een planeet is rond omdat hij zo zwaar is dat zijn eigen zwaartekracht zo sterk is dat het delen die te veel uitsteken naar beneden kan trekken, tot alles zo dicht mogelijk mij het centrum van de planeet is. Als een hemellichaam voldoende licht is, dan kan het wel een niet-ronde vorm hebben. De grens ligt bij een diameter van ongeveer 1000 km. Er zijn dus geen planeten kleiner dan ongeveer 1000 km.

Joviaanse planeten zijn grote planeten die een atmosfeer hebben die een flink deel van de massa van de planeet voor hun rekening nemen. De atmosfeer bestaat hoofdzakelijk uit waterstofgas en heliumgas, net zoals de Zon. In ons Zonnestelsel zijn Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus joviaanse planeten. Het zou kunnen dat joviaanse planeten diep onder het zichtbare oppervlak een rotsachtige kern hebben, maar dat is niet zeker.

Aardse (of terrestrische) planeten hebben een rotsachtige kern en helemaal geen atmosfeer, of een dunne atmosfeer die slechts een heel klein deel van de massa van de planeet beslaat. In ons Zonnestelsel zijn Mercurius, Venus, de Aarde en Mars aardse planeten. In de atmosferen van aardse planeten spelen waterstof en helium hooguit een zeer kleine rol.

Pluto is te klein om een joviaanse planeet te zijn, en heeft een veel lager soortelijk gewicht dan de aardse planeten, zodat het waarschijnlijk hoofdzakelijk een grote ijsklomp is. Er blijken op de grote afstand van de Zon waarop Pluto beweegt nog meer van zulke relatief kleine hemelobjecten rond te zweven, waarvan Pluto als de grootste opgevat kan worden. Daarom wordt Pluto sinds 2006 door de IAU niet meer als een planeet gezien, maar als een dwergplaneet.

talen: [en] [nl]

//aa.quae.nl/nl/boom/planeet.html;
Laatst vernieuwd: 2021-07-19